Dyrektorzy i kierownicy powiatowych centrów pomocy rodzinie oraz ośrodków pomocy rodzinie miast na prawach powiatu z całego województwa wielkopolskiego spotkali się w Poznaniu 21 kwietnia 2017 r. Otwarła spotkanie i powitała wszystkich oraz gościa Zygmunta Jeżewskiego Członka Zarządu Powiatu w Poznaniu gospodarz spotkania Elżbieta Bijaczewska dyrektor PCPR w Poznaniu: - „Tworzymy gremium doświadczonych praktyków w najlepiej rozwijającym się w regionie w kraju w Polsce”.
Gość konwentu dyrektorów, przedstawiciel władz Powiatu w Poznaniu Zygmunt Jeżewski podziękował za zaproszenie i przede wszystkim za to, że - jak podkreślił: - „Mam okazję spotkać się z najbardziej zapracowanymi osobami w samorządach, a wiem, co mówię, bo z wykształcenia jest psychologiem, a kierowałem też przez wiele lat Powiatowym Urzędem Pracy.” – I dodał: - „Wasza praca jest niedoceniana, a media interesują się nią tylko wtedy, gdy wydarzy się tragedia, a waszej codziennej ogromnej pracy nikt nie zauważa”. – Zaznaczył, że powiat poznański jest największym powiatem w Wielkopolsce i ma takie same problemy, jak większość powiatów, np.: znikome środki z PFRON na pomoc dla osób z niepełnosprawnością, starzenie się społeczeństwa, zasiedzenie uczestników w Warsztatach Terapii Zajęciowej ze względu na brak oferty miejsc pracy dla nich. Zachęcał też, żeby informować media o pracy PCPR-ów, o problemach, o braku środków, ale też i o sukcesach, których jest znacznie więcej. Zakończył swoje wystąpienie słowami: -„Życzę Wam spokojnej pracy, choć wiem, że taka praca w PCPR-ach jest niemożliwa, i przede wszystkim życzę Wam, żebyście byli doceniani przez tych, dla których pracujecie i przez tych, którzy Was zatrudniają”.
W czasie konwentu omawiano problem decyzji administracyjnych lub innych form urzędowych pism w sprawach świadczeń ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych będących w dyspozycji Powiatowych Centrów Pomocy Rodzinie. Problem dotyczy wydawania informacji o dofinansowaniach w formie pism lub decyzji administracyjnych, jak chcą niektóre Samorządowe Kolegia Odwoławcze lub Wojewódzkie Sądy Administracyjne, przy czym ich orzeczenia nie są często spójne. Po omówieniu tego zagadnienia Konwent Dyrektorów przyjął stanowisko zgodne z Ustawą o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz wydanym na jej podstawie Rozporządzeniu MPiPS w sprawie określania zadań powiatu, które mogą być finansowane ze środków PFRON. Rozporządzenie to reguluje procedurę i terminy rozpatrywania wniosków i ustala, że po rozpatrzeniu wniosku wystawia się pisemne zaświadczenie o wysokości przyznanego dofinansowania. Konwent przyjął stanowisko o niewystępowaniu do PFRON czy innych instytucji o interpretację tego problemu, gdyż przepisy jednoznacznie regulują procedurę. Przyjęto też, że zgodnie z obowiązującymi przepisami szczegółowymi w tej sprawie, że procedura będzie realizowana zgodnie z nimi, a jedynie w sprawach indywidualnych, po orzeczeniach SKO lub wyrokach WSA, będą wydawane decyzje administracyjne.
Potwierdzeniem takiego stanowiska jest ubiegłoroczna odpowiedź Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych na zapytanie dyrektora PCPR w Krotoszynie w powyższej sprawie, jednoznacznie stwierdzająca, że należy to zadanie realizować zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem MPiPS w sprawie określania zadań powiatu, które mogą być finansowane ze środków PFRON. Potwierdzają to też wyniki kontroli PFRON i NIK w PCPR-ach, które wskazują na prawidłowość tej procedury, realizowanej bez problemów i afer w całym kraju od 2002 r.
W kolejnym punkcie obrad wysłuchano informacji po pierwszych kontrolach realizacji projektów unijnych przez Powiatowe Centra Pomocy Rodzinie – o stopniu ich szczegółowości i zgodności z regulaminami wewnętrznymi jednostki i wytycznymi dotyczącymi realizacji projektów systemowych. Kontrole te szczegółowo obejmowały m.in. obszary: ewidencji czasu pracy, dokumentacji rekrutacji do projektu, umów o pracę, kart pracy, finansowania i wydatków, wniosków o płatność, ponoszenia wkładu własnego, ochrony danych osobowych. W dyskusji zwracano uwagę na poważne problemy dotyczące współpracy z partnerami z III sektora, z brakiem wsparcia merytorycznego i zrozumienia u opiekunów projektów w Urzędzie Marszałkowskim, z odpowiedzialnością dyrektorów PCPR za wszystkie działania w projekcie, w tym działania partnerów, z kontrolami Urzędów Kontroli Skarbowej w projektach unijnych, zaległościami płatniczymi w projektach sięgającymi grudnia ubiegłego roku, z ciągle zmieniającymi się zasadami i wytycznymi dotyczącymi realizacji projektów systemowych. Ustalono wystąpienie do Urzędu Marszałkowskiego o pilne spotkanie dyrektorów PCPR i kierowników projektów z Dyrektorem Departamentu Wdrażania EFS i opiekunami poszczególnych projektów w Urzędzie Marszałkowskim.
Następnie dyskutowano o kontrolach PFRON w Powiatowych Centrach Pomocy Rodzinie. Kontrole przeprowadzone ostatnio sprawdzały regulaminy komisji oceniających wnioski z programu Aktywny Samorząd, wystawianie weksle przy umowach powyżej 10 tys. zł, kontrolowanie realizacji umów w miejscach zamieszkania beneficjentów PFRON, sprawdzanie dostawców sprzętu pod względem ich solidności, zachowywanie terminów w prowadzeniu spraw. W dyskusji wskazywano też na rozbieżności w zaleceniach pokontrolnych zależne od tego, jaki zespół PFRON przeprowadzał kontrolę. Omówiono też indywidualne przypadki, które były przedmiotem sporu z zespołami kontrolnymi. Podkreślano, że wsparcie ze środków PFRON, realizowane przez PCPR-y w Wielkopolsce, było kontrolowane nie tylko przez PFRON, ale również przez RIO i NIK.
W kolejnym punkcie obrad wysłuchano informacji o przygotowywanym przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej narzędziu badawczym służącym weryfikacji procesu deinstytucjonalizacji pieczy zastępczej w powiatach. Narzędzie to wchodzi obecnie w fazę testowania, a następnie w fazę pilotażu.
Następnie dyskutowano o kryzysie pieczy zastępczej, widocznym już od trzech - czterch lat w zdecydowanej większości powiatów, i wskazywanym m.in. w raporcie NIK, i skutkach tej sytuacji, np. zwiększającej się liczbie wolnych miejsc w placówkach opiekuńczo-wychowawczych czy o zmniejszającej się liczbie rodzin zastępczych.
Zasygnalizowano też projektowane zmiany w ustawie o pomocy społecznej i w rozporządzeniu o domach pomocy społecznej oraz w przepisach dotyczących funkcjonowania warsztatów terapii zajęciowej, przy których obowiązkowo powstaną spółdzielnie socjalne, dyskutowano też o problemach, które już pojawiają się przy przygotowaniach do realizacji ustawy o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” i uchwały Rady Ministrów w sprawie programu kompleksowego wsparcia dla rodzin „Za życiem”.
Podkreślono też, że niedopuszczalne jest wykorzystywanie ośrodków interwencji kryzysowej do umieszczania w nich osób bezdomnych, co stało się już dość powszechną praktyką. Na ten narastający problem zwraca też ostatnio uwagę Departament Polityki Społecznej Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Uczestnicy konwentu wyrazili też zdziwienie sytuacją, w której w jednym z powiatów wielkopolskich kierownicy i dyrektorzy placówek pomocy społecznej wybierani są co cztery lata w drodze konkursu. Jest to sytuacja niezgodna z ustawą o pomocy społecznej, w której nie ma takiej delegacji oraz niezgodna z powszechną praktyką ogólnopolską.
Jeden z członków Konwentu Dyrektorów, jednocześnie Wiceprzewodniczący Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Powiatowych i Miejskich Ośrodków Pomocy Rodzinie „CENTRUM”, poinformował o przygotowaniach do październikowego XII Ogólnopolskiego Forum PCPR i zaprosił do uczestniczenia w tym ważnym dla środowiska pomocy społecznej spotkaniu, które odbędzie się w Koszalinie – Sarbinowie.
W czasie konwentu uchwalono Regulamin Konwentu Dyrektorów Powiatowych Centrów Pomocy Rodzinie Województwa Wielkopolskiego. Wybrano też Elżbietę Bijaczewską z PCPR w Poznaniu na Przewodniczącą Konwentu i Mirosława Sobkowiaka z PCPR w Gostyniu na Wiceprzewodniczącego Konwentu. Będą oni kierowali pracami Konwentu przez kolejny rok.
W konwencie wzięli udział dyrektorzy lub ich zastępcy z MOPR w Kaliszu, Koninie i w Poznaniu oraz z PCPR w Chodzieży, Gostyniu, Grodzisku Wlkp., Kępnie, Kole, Koninie, Kościanie, Krotoszynie, Międzychodzie, Ostrzeszowie, Pile, Pleszewie, Poznaniu, Słupcy, Szamotułach, Śremie, Turku, Wągrowcu i Wolsztynie. Posiedzenie konwentu zorganizował zespół w składzie: Elżbieta Bijaczewska – Dyrektor PCPR w Poznaniu, Grażyna Kaczmarek – Dyrektor PCPR w Pleszewie i Mirosław Sobkowiak – Dyrektor PCPR w Gostyniu.